«اول عباده الله معرفته» (اساس و پایه بندگی خدا شناخت اوست) . معرفت خدا اصل و ریشه همه عبادات است و به منزله روحی است که در کالبد همه اعمال عبادی مانند نماز جریان دارد و بدون آن عاری از حقیقت عبارت می شوند.

از امام صادق (علیه السلام) سئوال شد : معرفت کار کیست؟ فرمود : کار خداست . بندگان در آن نقشی ندارند . چون معرفت خدا بالاترین معرفتها و در راس همه آنهاست و همه نعمتهای دیگر از طریق پذیرفتن آن نصیب انسان می شود ، پس بهترین و با فضیلت ترین واجبات ، پذیرفتن معرفت الله است . این معنا از معرفت خدا صرفا مقدمه عبادت نیست ، بلکه هم اول است و هم آخر ، چون به منزله روحی است که در کالبد اعمال بدنی عبارتی مانند نماز جریان دارد و بدون آن ، عاری از حقیقت عبادت می شود . لذا در روایات آمده است که امیرالمومنین فرمودند : « العلم اول دلیل و المعرفه آخر نهایه . (علم اولین راهنماست و معرفت آخرین درجه و مرحله است) و بالاترین معرفتها برای انسان همان «معرفه الله » است که در احادیث هم تصریح شده است . امیرالمومنین (علیه السلام) می فرماید : معرفه الله سبحانه اعلی المعارف . (معرفت خدای سبحان بالاترین معرفتهاست) معرفت خدای متعال در راس همه معرفتهاست که معرفتهای دیگر از آن سرچشمه می گیرد . رابطه عمل و معرفت را هم امام باقر (علیه السلام) چنین بیان فرمودند : « لایقبل عمل الا بمعرفه و لا معرفه الا بعمل و من عرف دلته معرفه علی العمل و من لم یعرف فلا عمل له » معرفت شرط پذیرفتن عمل است و از طرفی معرفت انسان را به عمل وا می دارد و بنابراین هیچ معرفتی بدون عمل نمی شود . معرفت آثاری دارد که در عمل ظاهر می شود و همواره معرفت انسان راهنمای عمل اوست به طوری که بدون معرفت عمل کاملا بی ارزش است . درست مانند کالبد بدون روح که هیچ ارزشی ندارد و روح حقیقت اعمال عبادی مانند نماز و حج و زکات ، همان معرفت کسی است که آنها را انجام می دهند ، و در واقع انگیزه و اساس عبارت او را تشکیل می دهد . هر چه معرفت انسان بالاتر رود ارزش اعمال انسان و ارزش خود انسان هم بالاتر می رود . اصلا تنها چیزی که معیار برتری خود شخص می شود ، معرفت اوست و عبادات هم تا آنجا که بر محور معرفت بالاتر باشند ، به انسان فضیلت و ارش می بخشند.

راه های کسب معرفت

خودسازی:

 برای ساختن خود و به کمال رسیدن باید مبارزه با هوی و هوس و نفس کرد یعنی از گناهان دوری کرد. در قرآن و احادیث اسلامی از کلمه هوی، یعنی هوس خیلی سخن به میان آمده و علت اساسی همه گمراهی ها ی بشر متابعت همین «هوی» معرفی شده و اکنون برخی از آیات و روایات که در این زمینه آمده  را بیان می کنیم.

وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِّنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ (1)

و کیست گمراه تر از آنکه پیروی از هوای نفس خود می کند؟

پس کسی که گمراه باشد و راه خود را گم کرده باشد چگونه می تواند راه شناخت امام زمان را پیدا کند!

حضرت رسول فرمودند: سخت ترین چیزی که بر پیروان خود می ترسم متابعت هوی نفس و داشتن آرزوهای دور و دراز است.

من عرف نفسه فقد عرفه ربه

هرکس خود را شناخت خدای را می شناسد

برای خودسازی اولین قدم خودشناسی است تا انسان خود را نشناسد و پی به رذائل اخلاقی خود و عادات بد خود نبرد نمی تواند در راه اصلاح آنان گام بردارد و اصلاح خود نیز با مبارزه و جهاد نفس امکان پذیر است.

برای دور کردن رذائل از خود، مبارزه با نفس و خودسازی چند مرحله وجود دارد:

الف)مشارطه

ب)مراقبه

ج)محاسبه

مشارطه: آن است که مثلاً در اول روز با خود شرط کنید که امروز بر خلاف فرموده خداوند رفتار نکند و پس از مشارطه باید وارد مراقبه شوی و آن چنان است که در تمام مدت شرط، متوجه عمل به آن باشی و خود را ملزم به عمل کردن آن بدانی و در کل مراقب خود باشی که شیطان موجب لغزش تو نشود و به همین حال باشی تا مدتی که معین کرده ای به پایان برسد و موقع محاسبه شود و آن این است که این شرطی که با خود کرده ای حساب نفس خود را بکنی که ایا به جا آوردی یا نه؟ اگر درست وفا کردی شکر خدا را به جا آوری.

حضرت علی (علیه السلام)فرمودند: با نفس خود مبارزه کن تا سالم و درست و مستقیم بمانی و با دانشمندان بنشین تا دانا گردی یعنی در راه مبارزه با نفس مخالفت با نفس کن و بهترین وسیله مبارزه هم عقل است . به فرموده حضرت علی (علیه السلام): عقل شمشیر برانی است، از آن استفاده کنید و با هوای نفس خود بجنگید.

وقتی خودسازی و مبارزه با نفس صورت گرفت دیگر می توانیم در راه شناخت و معرفت امام گام برداریم، چون دلی که پاک از گناهان و رذائل شد جایگاه معرفت اهل البیت(علیهم السلام) می شود.

کسب فضائل:

پس از آن که خودسازی صورت گرفت و قلب آدمی پاک گردید و دگیر هیچ سیاهی در آن نبود، باید آن را با افزودن خوبی ها و فضائل روشن تر و آماده تر برای شناخت امام کرد.

اول باید بدانیم که فضائل چیست؟ فضائل خوبی هایی است که با انجام آنها خدا و رسول و ائمه را خوشحال و با انجام آنها ثوابی به انسان عطا می شود.

پس اول باید بدانیم که امامان خصوصاً امام زمان از ما چه خواسته اند و به طور کل انتظارشان از ما چیست؟

بهترین فضیلت برای مومنان حدیثی معروف ذکر شده است که:

افضل العباده انتظار الفرج؛ بهترین عبادت انتظار فرج است و ان هم انتظاری سازنده و مفید.

فضائل بسیاری است که موجب خشنودی امام است که توضیح درباره هر کدا م نیاز به یک تحقیق کامل دارد که ما فقط به ذکر پاره ای از انها می پردازیم از جمله :

تواضع و فروتنی، خدمت به خلق، صله رحم، عفو و گذشت، انفاق و بخشش، زهد و پاکی، امر به معروف و نهی از منکر، توبه از گناه، گره گشائی از مومنین و بسیاری فضیلت دیگر.

وقتی که خودسازی و پاکی از گناه صورت گرفت و کسب فضائل در انسان در حد بالا رسید می توان قدم در راه شناخت اهل بیت گذاشت.

مطالعه کتابها:

 اصولاً برای شناخت هر انسانی یا هر علمی و یا هر چیز دیگجری انسان احتیاج به این دارد که درباره آن مطالعه کند تا وقتی نسبت به آن چیز نادان باشد. مطمئناً نمی تواند آن را بشناسد.

پس برای شناخت امام زمان (علیه السلام) که قطب دایره امکان هستند قطعاً نیاز به مطالعه کتبی درباره زندگی ایشان و صفات و ویژگی های ایشان می باشد و این کار به آسانی امکان پذیر است چه خوشبختانه کتب در این زمنیه بسیار آسان است و هم به اسانی در دسترس انسان قرار می گیرد پس با مطالعه کتبی در این زمنیه می توانیم راهی برای رسیدن به معرفت امام زمان (علیه السلام ) پیدا کنیم.

ارتباط با امام:

 این شناخت قلبی و همان محبت نسبت به امام زمان علیه السلام می باشد که این ارتباط از طریق محبت کردن به امام زمان، دعا کردن برای سلامتی آقا، دعا کردن برای ظهور ایشان از طریق دعاهائی که در این زمنیه وارد شده صورت گیرد. قلبی که بتواند امام را در خود جای دهد حتماً می تواند ارتباط با امام و محبت نسبت به امام داشته باشد.

پی نوشت:

1) قصص/50

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: